Prebiotyki i probiotyki – czym się różnią i kiedy warto je stosować?

Zdrowie jelit coraz częściej postrzega się jako fundament dobrej kondycji organizmu. Dużo uwagi poświęca się zagadnieniom związanym z równowagą mikrobioty. Co warto stosować, aby wspomóc korzystne mikroorganizmy? W sprzedaży znajdują się probiotyki, prebiotyki i synbiotyki. Wyjaśniamy, czym różnią się poszczególne produkty i kiedy należy je przyjmować.

Czym są probiotyki?

Probiotyki są żywymi mikroorganizmami, które podane w odpowiednich ilościach wspierają zdrowie gospodarza. Ich obecność w przewodzie pokarmowym pomaga zachować równowagę mikrobioty. Przekłada się to na poprawę trawienia i wzmocnienie odporności organizmu.

Szczepy probiotyczne wykazują zdolność do hamowania rozwoju drobnoustrojów chorobotwórczych. Oznacza to, że tworzą naturalną barierę ochronną w jelitach i wspierają procesy metaboliczne.

Skuteczność probiotykoterapii zależy od rodzaju i liczebności szczepu. Preparaty, które zawierają bakterie z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium, należą do najlepiej przebadanych. Ich suplementacja pomaga złagodzić biegunki i wspiera układ odpornościowy.

Popularne suplementy probiotyczne

Preparaty dostępne w sprzedaży najczęściej zawierają szczepy bakterii kwasu mlekowego o potwierdzonym działaniu prozdrowotnym. Tego rodzaju suplementy probiotyczne wspierają mikrobiotę i poprawiają naturalne mechanizmy obronne organizmu. Ich obecność może także łagodzić skutki antybiotykoterapii i wspomagać trawienie. Największą popularnością cieszą się następujące suplementy probiotyczne:

• Dicoflor 6;

• Sanprobi Barrier;

• Latopic.

W niektórych przypadkach stosuje się także probiotyki oparte na drożdżach. Są one rekomendowane przy biegunkach poantybiotykowych i infekcyjnych. Polacy najczęściej zamawiają Enterol, który zawiera szczep Saccharomyces boulardii. Wspomniane mikroorganizmy pomagają przywrócić równowagę i wspierają regenerację jelit.

Czym są prebiotyki?

Prebiotyki to składniki pożywienia, które nie ulegają trawieniu. Wspierają natomiast mikroflorę jelitową. Działają jak pożywka dla korzystnych bakterii z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium. Pośrednio zatem poprawiają równowagę mikrobioty i wspomagają procesy trawienne. Ich regularne spożywanie sprzyja prawidłowemu funkcjonowaniu układu pokarmowego.

Produkty prebiotyczne najczęściej zawierają inulinę i fruktooligosacharydy. Pochodzą one z warzyw, takich jak cykoria, czosnek czy cebula. Prebiotyki wspomagają naturalną produkcję krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, które odgrywają kluczową rolę w funkcjonowaniu jelit.

Korzyści ze stosowania substancji wspierających szczepy probiotyczne wykraczają poza układ trawienny. Prebiotyki mogą bowiem wspomagać odporność i redukować stany zapalne. Zwiększają aktywność komórek odpornościowych i poprawiają ogólną kondycję organizmu. Ponadto wpływają na samopoczucie i zdrowie psychiczne.

Produkty z prebiotykami dostępne na polskim rynku

W sprzedaży znajdują się różne preparaty, które wspierają mikroflorę jelitową. Rzadko jednak spotyka się produkty z prebiotykami w czystej postaci. Jednym z wyjątków jest Inulina z cykorii w postaci proszku.

Znacznie częściej można znaleźć synbiotyki, które stanowią połączenie probiotyków i prebiotyków. W rezultacie skuteczniej wspierają odbudowę mikroflory i poprawiają funkcjonowanie układu pokarmowego. Synbiotyki cieszą się dużym zainteresowaniem, ponieważ łączą dwa mechanizmy ochronne w jednym preparacie. Na szczególną uwagę zasługuje Probioset.

Kiedy stosować probiotyki, a kiedy prebiotyki?

Wdrożenie probiotyków warto rozważyć w sytuacjach, gdy naturalna równowaga mikrobiologiczna została zaburzona. Dotyczy to zwłaszcza antybiotykoterapii i problemów trawiennych. Regularne przyjmowanie wybranych szczepów może skracać czas trwania biegunek. Ponadto wspiera odporność i ogranicza ryzyko nawrotu infekcji.

Synbiotyki zaleca się w profilaktyce i długofalowej trosce o jelita. Wspomniane preparaty łączą dobroczynne bakterie i składniki odżywcze, które wspierają ich rozwój. W rezultacie zapewniają silniejszy i trwalszy efekt.

Reasumując, najlepiej, gdy działanie probiotyków i prebiotyków wzajemnie się uzupełnia. Wówczas poprawia się stabilność mikroflory i jej odporność na zaburzenia. Z tego powodu eksperci coraz częściej rekomendują stosowanie synbiotyków. Takie podejście zapewnia szeroką i skuteczną ochronę zdrowia jelit.

Prebiotyki vs. probiotyki – podsumowanie

Zaleca się, aby stosować probiotyki, gdy dochodzi do zaburzeń mikroflory jelitowej. Najczęściej dzieje się tak przy antybiotykoterapii, doustnej antykoncepcji hormonalnej i infekcjach przewodu pokarmowego. W takich sytuacjach odbudowa naturalnych stosunków ilościowo-jakościowych pomiędzy mikroorganizmami staje się priorytetem. Preparaty probiotyczne przywracają równowagę mikrobiologiczną i wspierają odporność.

Gdy potrzebna jest jednoczesna regeneracja i odżywienie mikroflory, wprowadza się synbiotyki. Zawierają one korzystne szczepy bakterii i składniki wspierające ich rozwój. Przekłada się to na kompleksowe i długotrwałe działanie.

Bibliografia

1. Lee, J.-Y., Bays, D. J., Savage, H. P., & Bäumler, A. J. (2024). The human gut microbiome in health and disease: time for a new chapter? Nutrients, 16(6), 778.

2. Roberfroid, M. (2007). Prebiotics: the concept revisited. Journal of Nutrition, 137(3 Suppl 2), 830S-837S.

3. Ruszkowski, J., Szewczyk, A., & Witkowski, J. M. (2018). Przegląd doustnych prebiotyków, probiotyków, synbiotyków i postbiotyków dostępnych na polskim rynku aptecznym. Farmacja Polska, 74(2).

4. Smolinska, S., Popescu, F.-D., & Zemelka-Wiacek, M. (2025). A Review of the Influence of Prebiotics, Probiotics, Synbiotics, and Postbiotics on the Human Gut Microbiome and Intestinal Integrity. Journal of Clinical Medicine, 14(11), 3673.

5. Rau, S., Gregg, A., Yaceczko, S., & Limketkai, B. (2024). Prebiotics and Probiotics for Gastrointestinal Disorders. Journal of Nutrition, 16(6), 778.